การพัฒนาแนวทางการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนขยายโอกาส สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต 2
THE DEVELOPMENT OF ACADEMIC MANAGEMENT APPROACHES FOR OPPORTUNITY EXPANSION SCHOOLS UNDER THE MAHASARAKHAM PRIMARY EDUCATION SERVICE AREA OFFICE 2
Abstract
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์และความต้องการจำเป็นของการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนขยายโอกาสสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคามเขต 2 2) เพื่อพัฒนาแนวทางการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนขยายโอกาส สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคามเขต 2 การดำเนินการวิจัยแบ่งออกเป็น 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์และความต้องการจำเป็นของการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนขยายโอกาสสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต 2 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษาและครูผู้สอนโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต 2 จำนวน 253 คน ระยะที่ 2 การพัฒนาแนวทางการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนขยายโอกาส สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต 2 โดยศึกษาและสังเคราะห์สภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ที่ใช้พัฒนาการบริการงานวิชาการสู่ความเป็นเลิศจากผู้บริหารและครู จากการสัมภาษณ์โรงเรียนที่มีวิธีปฏิบัติที่ดี จำนวน 3 โรงเรียน ร่างเป็นพัฒนาแนวทางการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนขยายโอกาส สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคามเขต 2 และประเมินแนวทางโดยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 10 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามแบบสัมภาษณ์และแบบประเมิน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและค่าดัชนีความต้องการจำเป็น
ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพปัจจุบัน โดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง สภาพที่พึงประสงค์ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และลำดับความต้องการจำเป็น เรียงลำดับความต้องการจำเป็นจากมากไปหาหน้อย ได้แก่ ลำดับที่ 1 การพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา ลำดับที่ 2 การพัฒนาและส่งเสริมให้มีแหล่งเรียนรู้ ลำดับที่ 3 การนิเทศการศึกษา ลำดับที่ 4 การวัดผลและประเมินผล ลำดับที่ 5 การพัฒนากระบวนการเรียนรู้ และลำดับ 6 การพัฒนาสื่อ นวัตกรรมและเทคโนโลยี 2. แนวทางการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนขยายโอกาส สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคามเขต 2 ประกอบด้วย 6 ด้าน 42 แนวทาง ได้แก่ 1) การพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา 7 แนวทาง 2) การพัฒนากระบวนการเรียนรู้ 7 แนวทาง 3) การวัดผล และประเมินผล 7 แนวทาง 4) การพัฒนาและส่งเสริมให้มีแหล่งเรียนรู้ 7 แนวทาง 5) การนิเทศการศึกษา 7 แนวทาง 6) การพัฒนา นวัตกรรมและเทคโนโลยี 7 แนวทาง ผลการประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนขยายโอกาส สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคามเขต 2 พบว่าแนวทางมีความเหมาะสม และความเป็นไปได้ โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และมาก ตามลำดับ
This research aims to 1) Study the current conditions, desirable conditions, and essential needs for academic administration in opportunity expansion schools under the Maha Sarakham Primary Educational Service Area Office 2. 2) Develop guidelines for academic administration in these schools. The research was conducted in 2 phases: Phase 1 focused on studying the current conditions, desirable conditions, and essential needs for academic administration. The sample group consisted of 253 school administrators and teachers from opportunity expansion schools under the Maha Sarakham Primary Educational Service Area Office 2. Phase 2 involved developing guidelines for achieving academic administration excellence. This phase included analyzing and synthesizing the current and desirable conditions to enhance academic administration. Data was collected from administrators and teachers through interviews with 3 schools recognized for their best practices. Drafting a development framework for academic administration excellence in opportunity expansion schools under the Office of Maha Sarakham Primary Educational Service Area 2, followed by an evaluation of the framework by 10 experts. The research instruments include questionnaires, interviews, and assessment forms. The statistical methods used for data analysis include mean, standard deviation, and the necessary needs index.
The research findings revealed that: 1. Current and Desirable Conditions: The current state of academic administration was rated at a medium level. The desirable state was rated at the highest level. The ranking of essential needs, from highest to lowest, was as follows: 1. School curriculum development 2. Development and promotion of learning resources 3. Educational supervision 4. Assessment and evaluation 5. Improvement of learning processes 6. Development of media, innovation, and technology. 2. Guidelines for Achieving Academic Administration : The developed guidelines consist of 6 components with 42 specific approaches: School Curriculum Development (7 approaches) Learning Process Development (7 approaches) Assessment and Evaluation (7 approaches) Development and Promotion of Learning Resources (7 approaches) Educational Supervision (7 approaches) Development of Innovation and Technology (7 approaches)The evaluation of these guidelines by experts found that the guidelines were highly appropriate and feasible, with the overall rating being at the highest and high levels, respectively.
References
กาญจน์ เรืองมนตรี และธรินธร นามวรรณ. (2554). การบริหารงานวิชาการและนวัตกรรมการจัดการเรียนรู้. มหาสารคาม : อภิชาติการพิมพ์.
จรรยาภรณ์ ภูกลาง. (2564). การพัฒนาแนวทางการบริหารงานวิชาการของสถานศึกษาขนาดเล็กสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 1. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา. คณะศึกษาศาสตร์ : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ชิโรบล วรรณธะนะ. (2562). การพัฒนาแนวทางการบริหารงานวิชาการของกลุ่มโรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณราชวิทยาลัย ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. คณะศึกษาศาสตร์ : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
นุชเรศ คำดีบุญ. (2564). การพัฒนาแนวทางการบริหารงานวิชาการของสถานศึกษาในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุดรธานี เขต 4. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา. คณะศึกษาศาสตร์ : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
เพ็ญพักตร มิ่งวงศธรรม. (2560). การพัฒนาแนวทางการบริหารงานวิชาการที่มีประสิทธิผลของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครพนม เขต 2. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา. คณะศึกษาศาสตร์ : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
วัชรินทร์ ปะนามะเก. (2558). การพัฒนาแนวทางการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนขยายโอกาส สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต 2. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. คณะศึกษาศาสตร์ : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
วารุณี ภาวงค์. (2556). การพัฒนาแนวทางการบริหารงานวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัลสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 2. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. คณะศึกษาศาสตร์ : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต 2. (2564). แผนปฏิบัติการประจำปีงบประมาณ 2564. มหาสารคาม : สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต 2.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2564). แนวทางการประเมินคุณภาพตามมาตรฐานการศึกษาระดับปฐมวัยระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานและระดับการศึกษาขั้นพื้นฐานศูนย์การศึกษาพิเศษ. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ชุมนุมการเกษตรแห่งประเทศไทย.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2565). สภาวการณ์ทางการศึกษาไทยในเวทีโลก ปี 2564. กรุงเทพฯ : สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.
สุพจน์ ยะปะพันธ์. (2566). การพัฒนาแนวทางการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนขยายโอกาส สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษามหาสารคาม เขต 2. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. คณะศึกษาศาสตร์ : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
