การศึกษาวิเคราะห์การทำสมาธิสายพุทโธของหลวงปูมั่น ภูริทตฺโต ตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท

Abstract

           บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1)เพื่อศึกษาการทำสมาธิในพระพุทธศาสนา 2)เพื่อศึกษาการทำสมาธิสายพุทโธของหลวงปู่มั่น ภูริทตฺโต 3) เพื่อวิเคราะห์การทำสมาธิสายพุทโธของหลวงปู่มั่น ภูริทตฺโต ตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลจากคัมภีร์พระพุทธศาสนา คือ พระไตรปิฎก อรรถกถา ปกรณ์วิเสสวิสุทธิมรรค งานวิจัยและเอกสารต่างๆ ด้วยวิธีการพรรณนาเชิงวิเคราะห์

          ผลการวิจัยพบว่า 1. การทำสมาธิในพระพุทธศาสนา คือการฝึกปฏิบัติที่ใช้ความตั้งมั่น จดจ่อ และแน่วแน่อยู่กับสิ่งใดสิ่งหนึ่งในช่วงระยะเวลาหนึ่ง ซึ่งจะช่วยให้ผู้ปฏิบัติเกิดความสงบ เกิดความรู้สึกตัวหรือมีสติในการใช้ชีวิตมากขึ้น ส่งผลต่อความคิด การพูด และการกระทำที่แสดงออกมาภายนอกตน การกระทำทางกาย วาจา ใจ ฉะนั้นการฝึกทำสมาธิให้ดีย่อมนำมาซึ่งความสุขและความเจริญ สมถกรรมฐานเป็นอุบายทำจิตให้สงบและวิปัสสนากรรมฐานเป็นอุบายทำจิตให้เกิดปัญญา 2. การทำสมาธิสายพุทโธของหลวงปู่มั่น ภูริทตฺโต เน้นการปฏิบัติจริง ไม่เน้นความเข้าใจในหลักปริยัติ มีคำบริกรรม “พุทโธ” กำกับในอิริยาบถต่างๆ กำหนดลมหายใจตามหลักอนาปาสติกัมมัฏฐาน เน้นการปฏิบัติในทาน ศีล และภาวนา 3. วิเคราะห์การทำสมาธิสายพุทโธของหลวงปู่มั่น ภูริทตฺโต ตามแนวพุทธปรัชญาเถรวาท การทำสมาธิคือการเอาคำบริกรรม “พุทโธ” เพื่อควบคุมสติและพัฒนาตน โดยการฝึกสมาธิทำให้เกิดกระบวนรู้ของสติที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้กับทุกมิติของการดำเนินชีวิต