ปรัชญาเชน: การเข้าถึงโมกษะ
Abstract
ศาสนาเชนมีจุดหมายปลายทางสูงสุดของชีวิต อันเป็นความสุขที่แท้จริงและนิรันดร คือ นิรวารณหรือ โมกษะ (ความหลุดพ้น) ผู้หลุดพ้นจากเครื่องผูกคือกรรมได้ ชื่อว่า สิทธะหรือผู้สําเร็จ เป็นผู้ไม่มีชั้นวรรณะ ไม่รู้สึกกระทบกระเทือนต่อกลิ่น ปราศจาก ความรู้สึกเรื่องรส ไม่มีความรู้สึกที่เรียกว่า เวทนา ไม่มีความหิว ความเจ็บปวด ความเสียใจ ความดีใจ ไม่เกิด แก่ ตาย ไม่มีรูป ไม่มีร่างกาย ไม่มีกรรม เสวยความสงบอันหาที่สุดมิได้ วิธีที่จะบรรลุจุดหมายปลายทางนั้นจะต้องปฏิบัติโดยเคร่งครัดตามข้อปฏิบัติพื้นฐานที่เรียกว่า อนุพรต 5 จนถึงอย่างสูงที่เป็นข้อปฏิบัติอันยิ่งใหญ่และสําคัญคือ มหาพรต คําว่าการหลุดพ้นหรือความเป็นอิสระของวิญญาณ หรือการถึงโมกษะ หมายถึงการให้วิญญาณหลุดพ้นจากอัตตาและจากความไม่บริสุทธิ์ทั้งปวงไม่กลับคืนมาเกิดใหม่อีก